مدیران و کارفرمایان برخی صنایع مرتبط با گاز و نفت و پتروشیمی و… از طریقه کارکرد عملیات هات تپ گیری و میزان بازدهی ان مطلع نیستند بنابراین به عملیات هایی زمان بر و با بازدهی کمتر روی می کنند. از این رو در این بخش قصد داریم عملیات هات تپ یا هات تپ گیری را برایتان شرح دهیم.
به عملیات انشعاب گیری در لوله ها و تانک های حاوی سیالات پرفشار (نفت، گاز، مشتقات نفتی، پتروشیمی و حتی آب و دیگر سیالات)، در حالتی که خط یا مخزن، حامل جریان و سیال باشد، عملیات اتصال گرم یا انشعاب گرم یا به طور عامیانه هات تپ گیری گفته می شود.
در این روش، که اکثراً برای اتصال شبکه های جدید الاحداث سیال به شبکه ها و خطوط لوله حاوی سیال قدیم و یا بعضاً انجام برخی از تعمیرات، بدون قطع جریان سیال انجام می پذیرد، با دستگاه های خاصی، لوله را سوراخ نموده و به خط جدید وصل می کنند. عملیات هات تپ گیری که نتیجه آن اتصال یک شیر به انتهای انشعاب گرفته شده می باشد، از عملیات های حساس و دقیق خط لوله می باشد و در صورت رعایت نکردن ضوابط و نکات فنی و ایمنی و استفاده از نیروهای غیر متخصص و غیر مجرب امکان بروز حوادث ناگوار و خسارات جبران نا پذیر مالی و یا جانی را نیز محتمل است.
اجرای این عملیات شامل جوش کاری اتصالات مورد استفاده، نصب شیر هات تپ و انجام عملیات برش کاری بوسیله دستگاه های هات تپ می باشد.
برای انشعاب گرفتن از خط، ابتدا فیتینگ مناسب به خط لوله جوش داده می شود با توجه به نسبت قطر انشعاب به قطر خط اصلی از اتصالات مختلفی استفاده می شود. این فتینگ ها که همه به خط حامل سیال پر فشارجوش داده می شوند، یکی از مهم ترین اجزاء و وسایل عملیات اتصال گرم می باشد و به دو گروه اتصالات زینی و اتصالات اسپیلیت تی تقسیم می گردند.
بعد از نصب قطعه و تراز نمودن آن جوش کاری آغاز می گردد جوش کاری در این روش مطابق استاندارد API 1104 بوده و الکترودها و روش جوش کاری از این استاندارد پیروی می کند.
<div id=”93181112343″><script type=”text/JavaScript” src=”https://www.aparat.com/embed/45DZP?data[rnddiv]=93181112343&data[responsive]=yes”></script></div>
فرایندی است دارای ضریب امنیت بسیار بالا و شامل جمله کار هایی مثل برشکاری، جوشکاری بر روی لوله های حاوی مواد مختلف از جمله سیالات داغ و پر فشار، یا هوا و گاز و بخار و …. که به منطور اضافه کردن و یا انسداد انشعابات مختلف انجام می پذیرد و به نحوی که مانع ادامه داشتن جریان کار نشود و در عملیات هات تپ گیری نیازی به تخلیه ی مخازن و سیال های داخل خطوط نمی باشد و این یکی از برترین مزایای این عملیات است چرا که دیگر نیازی به متوقف کردن فعالیت های مجموعه نیست. سر و کار داشتن با خطوط حمل مواد مختلف که می توانند داغ، سمی، آتش زا باشند در شرایطی که نیاز به تعویض و تعمیر لوله ها باشد و یا لازم باشد در یک بخش شیر یا اتصالات جدیدی ایجاد گردد اجتناب ناپذیر بوده و باید به بهترین شکل انجام گردد . در هات تپ گیری با استفاده از تکنیک های ایمن سازی در برخی موارد نیاز به تخلیه خطوط می باشد و بعد از آن مراحل جوش زدن انجام می گردد اما در شرایطی دیگر امکان خارج نمودن آن بخش خاص از کل سیستم میسر نمی باشد چرا که منجر به ایجاد اختلال و نقص در عملکرد سیستم می گردد . در این شرایط بدون اینکه عملیاتی قطع شود همزمان با اینکه سیستم لوله کشی به وطیفه ی تعیین شده ی خود عمل می نماید عملیات هات تپ به کار خود ادامه می دهد و اتصال را ایجاد می کند.
ابتدا قطعه ای به نام سدل از جنس آن لوله و با توجه به ضخامت و اندازه مورد نیاز در نظر گرفته شده و بر روی لوله قرار می گیرد و به وسیله ی جوش دادن این دو قطعه به یکدیگر متصل و وصل می گردند ، به این قطعه نشیمنگاه نیز گفته می شود . در این مرحله باید تمامی استاندارد های جوشکاری در فرآیند هات تپ گیری رعایت شود . برای باز و بسته کردن انشعاب به منظور عبور ماده سیال از داخل آن نیاز به تعبیه یک شیر می باشد که بر روی سدل نصب می گردد . وقتی که زبانه ی شیر در حالت بسته قرار بگیرد ، هیچ نوع ماده ای قابلیت انتقال از لوله اصلی به سمت خروجی نشیمنگاه را ندارد . هدف از انجام روش هات تپ گیری می تواند به دو دلیل عمده انجام گردد :
در هنگام تعمیر ، دو سدل جداگانه بر روی دو طرف آن قسمت از مسیر که نیاز به اعمال اصلاحات دارد نصب می گردد و از یک وسیله ی بخصوص بر روی شیر های هات تپ نشیمنگاه استفاده می شود . این وسیله برای مسدود نمودن جریان استفاده می شود . در این هنگام از بای پس یا لوله ی کنار گذر بهره گرفته و انواع سالات که در خط اصلی در حرکت باشند از طریق بای پس به مسیر جدید هدایت می شوند . انجام این روش بر روی لوله های مختلف از جنس فولادکربنی و یا ضد زنگ، نیکل، آهن ، چدن ، برخی از آلیاژها ، پلی اتیلن و pvc امکان پذیر می باشد .
در انجام این فرآیند، لازم است که مراحل آن به درستی انجام شوند به عنوان مثال در ابتدا محل اجرای پروژه بررسی و آماده گردد و پس از آن تمامی موارد مرتبط با ایمنی مورد بازبینی قرار گیرد . هر گونه تست و آزمایش لازم در خصوص متریال ها و سیالات موجود در خطوط انجام شود تا ریسک های پروژه هات تپ به حداقل برسد .یکی از واجبات اجرای این فرآیند این است که قبل از انجام هر گونه عملی ، مهندس مربوط به پروژه که از توانمندی های لازم برخوردار است با سنجش شرایط و نیازمندی ها طرح را بررسی کند و ابزار های لازم را تعیین نماید تا بتوان هات تپ گیری را در بالاترین سطح ایمنی با موفقیت اجرا نمود .
کارفرما و مجری تیم عملیاتی هات تپ گیری توانایی سوراخ کردن و يا بریدن خطوط و تاسیسات تحت فشار را به شما می دهد.
این عملیات می تواند بر روی خطوط با قطر 2/1 و تا سایز 48 اینج و در دمای بین 0 الی 1350 فارنهایت و در فشاری تا (295Bar و -4300psi) انجام گردد.
سه اجزا مهم و اصلی برای اجرا و انجام یک عملیات ایمن هات تپ بر روی خطوط لوله به شرح زیر می باشد:
عملیات هات تپ گیری به وسیله تیم مجرب و اطلاعات فنی مهندسین دوره دیده و تیم اجرایی مجرب ، تنها پس از بررسی همه جانبه و به تفصیل و برنامه ریزی دقیق شروع می گردد و با ابزارآلات پیشرفته کامل می شود.
