هات تپ به طور کلی به سه دسته ی، 1.اصلی: ساخت اتصال ، نصب اتصال ، نصب ولو و عملیات تپ . 2.پشتیبانی :تست فشار هیدرو استاتیک اتصالات، انتقال انرژی به گیربکس ، عملیات حرارتی . 3. مدیرتی که مربوط به بخش فنی است، تقسیم میشود .
عملیات تپ شامل : باز کردن ولو ، نصب دستگاه روی ولو ، پیش روی دستگاه ، حرکت دورانی ، عقب گرد دستگاه ، بستن ولو ، باز کردن دستگاه است.
دو نوع حرکت، دورانی و مستیم در عملیات HOT TAP وجود دارد .اپراتور مسئول حرکت مستقیم و حرکت دورانی مربوط به گیربکس است.
نیروهای پشتیبان شامل نیروی1. هیدرولیکی با پاورپک 2. نیرویی دستی که توسط اپراتور اعمال میشود که باعث پیشرویی دستگاه می شود.
برای انجام عملیات هات تپ باید شرایط کار مانند موارد زیر را در نظر گرفت :
- سایز لوله و سایز انشعاب : به دو صورت سایز به سایز و reduce سایز امکا پذیر می باشد.
- نوع سیال :مانند نفت و …..
- فشار سیال:فشار اسمی- طراحی 2. فشار واقعی. مثلا فشار 600psi )psi یکای فشار)
- دمای سیال: این نکته بسیار حائز اهمیت است. هر سیال باید در دمای خاص خود عملیات بر روی ان انجام شود زیرا به هنگام جوش کاری گرما تولید میشود و اگر دمای مناسب را در نظر نگیریم میتواند باعث جرقه و حتی اتش شود.
- راستا و جهت عملیات: راستا و جهت عملیات هات تپ باید به گونه ای باشد که کم ترین فشار را به اتصالات وارد کند. جهت عملیات هات تپ میتواند به صورت افقی ، عمودی ، زاویه دار باشد که در صورت زاویه دار بودن، سه راهی اتصال هم به صورت زاویه دار میسازند.
- جنس لوله: قبل از انجام عملیات hot tap باید مورد بررسی قرار گیرد زیرا بر روی بعضی از لوله مانند لوله های پلاستیکی امکان جوشکاری نیست. اگر جنس لوله از الیاژ سخت و مقاوم باشد مدت زمان انجام عملیات افزایش میابد.
- ضخامت لوله: ضخامت لوله یکی دیگر از شرایط بررسی قبل از فرایند hot tap است. اگر ضخامت لوله زیاد باشد ، مدت زمان بیشتر و انرژی بیشتری نیاز دارد همچنین گاهی اوقات ممکن است بر اثر جریال سیال درون لوله، لوله دچار خوردگی شده باشد و کارفرما از ان اطلاع نداشته باشد پس نیاز است که قبل شروع کار ضخامت اسمی و جنسی لوله را دانست.
1-نیروهای هیدرولیکی و پنوماتیکی در پاورپک برای انجام هات تپ:
در انجام عملیات hot tap از دستگاه های مختفی استفاده میشود . پاورپک یا پاوریونیت یکی از دستگاه های مهم مورد استفاده در عملیات هات تپ است. از پاورپک برای ایجاد انشعاب های کوچک و بزرگ استفاده میشود. این دستگاه با نیرو برق کار میکند . زمانی که برق در دسترس نیست برای تامین این نیرو می توان از ژنراتور استفاده کرد.
انواع پاورپک یا پاور یونیت:
- پاورپک هیدرولیکی: این نوع پاورپک انواع مختفی دارد مانند پاورپک هیدرولیکی استاندارد یا پاورپک هیدرولیکی میکرو و …، روش کار پاورپک هیدرولیکی به این صورت است که با فرستادن روغن هیدرولیکی به دستگاه ، گیربکس به حرکت در میاد و تیغه ها حرکت دورانی میکنند و لوله را برش میدهند.
اجزای تشکیل دهنده پاورپک هیدرولیکی:1.مخزن روغن 2.پمپ هیدرولیک 3. الکتروموتور 4.شیرهای فشارشکن 5.فشار سنج .
- پاورپک پنوماتیکی: روش کار این نوع پاورپک هم مانند پاورپک هیدرویکی است با این تفاوت که در ان به جای روغن از گاز استفاده میشود. استفاده از گاز مزایایی هم دارد برای مثال سیستم پنوماتیک تا زمانی که فشار هوا سطح تنظیمی دارد کار میکند و مانند سیستم هیدرولیکی پمپ به صورت مداوم نیاز به تولید نیرو جریان ندارد .
دقت عملکرد سیستم هیدرولیکی نسبت به پنوماتیکی به دلیل خاصیت غیر متراکم بودن روغن هیدرولیک بیشتر است.
2-نیروی دستی:
نیروی دستی در هات تپ توسط اپراتور به دستگاه هات تپ وارد میشود که باعث پیش روی دستگاه میشود . اپراتور باید محارت لازم برای این کار را داشته باشد تا بداند که چه میزان فشار نیاز است و همچنین بداند با هر حرکت دستگاه چه مقدر پیش روی میکند . اگر فشار وارد شده بیش تر از مقدار لازم باشد باعث شکسته شدن کاتر و میشود و اگر فشار از حد معمول کم تر باشد باعث خوردگی کاتر و افزایش فشار به پاورپک هم چنین باعث از دست دادن زمان میشود.
گاهی ممکن است برای انجام هات تپ به جای نیروی دستی از مته یا دریل استفاده کرد. . اما نیروی دستی بسیار بهتر است ، چرا که زمانی که شخص اپراتور فشار و نیرو را وارد میکند تا دستگاه پیش روی کند مقداری که دستگاه پیش روی میکند را حس میکند. گاهی ممکن است که تیغ کاتر فرسوده شده باشد و با فشاری که به دستگاه وارد میشود هرز بپرخد و لوله را برش ندهد بنابراین وقتی از نیروی دستی استفاده شود این مسئله به راحتی تشخیص داده میشود و از اتلاف وقت جلوگیری میشود.