آب بندی در عملیات هات تپ جزو شروط اصلی محسوب می شود. اصولاً مزیت عملیات هات تپ در همین قابلیت می باشد و اگر مجری فرایند نتواند شرایط آب بندی مجموعه را به درستی تحقق ببخشد در واقع فلسفه وجودی عملیات هات تپ زیر سوال رفته است. از این رو در اجرای عملیات هات تپ ضرورت آب بندی هر کدام از اتصالات و گام ها باید در پس دهن تمامی نیروهای فعال در عملیات باشد.

آب بندی مجموعه فرایندهای هات تپ شامل اقداماتی می شود که در هر گام روی فرایندها و اتصالات و اجزا و ابزار انجام می شود تا در هر مرحله از کار گرم با ایرادی نظیر نشتی مواجه نشویم. این دست اقدامات مجموعه وسیع و بسیطی را می طلبد و از همین رو برای انجام عملیات هات تپ به نحو صحیح باید به تمامی آن ها توجه داشت.

نشتی چگونه ایجاد می شود؟

برای این که نسبت به آب بندی فرایند هات تپ اشراف کامل داشته باشیم باید ابتدا عوامل ایجاد نشتی را برشمریم تا بتوانیم از بروز هر یک از آن ها پیشگیری کنیم. نشتی حین عملیات هات تپ به دلایل عدیده ممکن است رخ دهد که اصلی ترینشان بشرح زیر است:

– نشتی از ناحیه اتصال:

ممکن است نشتی ناشی از تصال سه راهی ای باشد که ساخته شده است و روی لوله نصب شده است. اجزای اتصال سه راهی معمولاً به روش جوشکاری روی هم مونتاژ می شوند و اگر جوشکاری و ساخت اتصال به درستی و متناسب با شرایط و مشخصات فنی خط لوله انجام نشده باشد با ایراداتی نظیر نشتی در آن مواجه خواهیم بود

– نشتی از ناحیه نصب اتصال روی لوله

گاهی اوقات ممکن است خود اتصال به درستی ساخته شده باشد اما از محل نصب آن روی لوله دچار نشتی شویم. این مهم در خصوص اتصالاتی که به صورت مکانیکی روی لوله نصب می شوند بارزتر خواهد بود و به همین دلیل باید توجه ویژه به نحوه اتصال را داشته باشیم.

– نشتی از ناحیه محل نصب ولو روی اتصال

در عملیات هات تپ دو اتصال دائم وجود دارد؛ دائم از این لحاظ که اغلب پس از اتمام عملیات هات تپ نیز روی لوله باقی می مانند و در واقع به جزوی از انشعاب جدید تبدیل خواهند شد. این دو اتصال ولو و سه راهی هستند. در صورتی که محل نصب سه راهی روی لوله صحیح و ایمن باشد باز هم در خصوص اتصال ولو روی آن باید اهتمام ویژه را به خرج داد تا از این ناحیه نیز دچار نشتی نباشیم. قرار دادن یک گسکت مناسب با سایز و فشار خط و سیال یکی از مهم ترین اقدامات در این خصوص است. علاوه بر این چنان که می دانیم این دو اتصال از طریق چیپ و مهره به هم متصل می شوند. از این جنبه نیز لازم است مجری عملیات هات تپ دقت و وسواس کافی را داشته باشد.

– نشتی ولو

ولو حتما باید بر اساس مشخصات فنی سیال و خط لوله انتخاب شود. چنان که می دانیم انواع ولوها در خطوط لوله موجود هستند و در انجام هات تپ باید به سراغ ولوی رفت که متناسب با شرایط کاری باشد. برای مثال برای هات تپ گیری روی خطوط لوله حاوی گاز معمولاً ترجیح بر آن است که از ولو توپی استفاده شود. ولو پروانه ای، کشویی و دروازه ای دیگر ولوهای موجود در بازار هستند که بسته به شرایط کاری برای عملیات هات تپ انتخاب می شوند. پس از انتخاب ولو مناسب نوبت به تست فشار آن می رسد. عملکرد صحیح ولو مروط به آن است که تحت فشاری کاری خط بتواند پاسخگو باشد. برای کسب اطمینان از این امر ولو را تحت فشار هیدرواستاتیک قرار می دهیم تا نسبت به قابلیت آب بندی آن تحت فشار کاری خط اطمینان حاصل کنیم.

در صورتی که هر یک از این دو نکته را از قلم بیاندازیم خواه ناخواه ضریب اطمینان عملیات را کاهش داده ایم و فرایند را در معرض نشتی احتمالی قرار داه ایم.

– نشتی از ناحیه دستگاه هات تپ

از دیگر تهدیدات عملیات هات تپ بروز ایراد از جانب خود دستگاه هات تپ است. ممکن است بنا به هر دلیلی دستگاه قابلیت آب بندی خود را از دست داده باشد. فقدان سیستم مطمئن نگهداری و تعمیرات، فرسودگی و از کار افتادگی برخی اجزا و قطعات دستگاه هات تپ، آسیب دیدن شیر تخلیه و مواردی از این دست می توانند باعث بروز نشتی در عملیات شوند.

اگر نشتی ناشی از دستگاه هات تپ به اجزای داخلی آن مرتبط باشد پروسه تعمیرات آن کمی دشوارتر خواهد بود و مجری کار ناچار خواهد بود کار را به منظور تعمیر دستگاه متوقف کند، اما اگر نشتی از ناحیه اجزای خارجی نظیر شیر تخلیه باشد می توان در روند انجام عملیات آن را رفع نمود

بزرگ ترین مزیت عملیات هات  تپ در این است که مجموعه را تا انتهای فرایند انشعاب گیری آب بند نگاه می دارد و اصولا دلیل مراجعه برنامه ریزان به این عملیات در همین نکته نهفته است. در عملیات هات تپ هیچ سیالی به بیرون رخنه نمی کند و سیال تحت هر فشاری هم که باشد در فضای داخلی خط لوله به جریان خود ادامه می دهد. کافی ایت که مجری عملیات هات تپ با درن ظر داشتن استانداردهای عملیات انشعاب گرم، اطلاعات دقیق فنی خط را دریافت نموده و بر اساس آن برنامه ریزی های فنی، مهندسی و اجرایی را برای انجام موفق و بی کم و کاست عملیات به انجام برساند. عملیات هات تپ در صورت رعایت استانداردها و الزامات مطمئن ترین و ایمن ترین عملیات خواهد بود، اما در صورت عر گونه غفلت می تواند منشأ آسیب و خطرات بزرگی باشد. نشتی سیال مسئله ای قابل اغماض نیست و جدا از ناموفق بودن عملیات در ضمن نشتی، نیروی انسانی، مجتمع صنعتی و محیط زیست می تواند در معرض آسیب های ناشی از آن باشد.